Το Πριπιάτ και το Τσερνομπίλ εγκαταλείφθηκαν μετά την έκρηξη του αντιδραστήρα το 1986 © R.Vicups/Shutterstock
Οι σύγχρονοι πόλεμοι προκαλούν ζημιές στα οικοσυστήματα, από την υπερκατανάλωση φυτών και ζώων μέχρι τις πυρκαγιές και τη ρύπανση, που καταστρέφουν τους βιότοπους, με την απελευθέρωση αερίων του θερμοκηπίου από τις βιομηχανικές εγκαταστάσεις. Ο βιότοπος ανακάμπτει σταδιακά και τα καθιστικά είδη που αναπαράγονται αργά. Μπορεί να χρειαστούν αιώνες για να ανακάμψουν τα δάση. Ως εκ τούτου, οι Συμβάσεις της Γενεύης απαιτούν από τα κράτη που βρίσκονται σε πόλεμο να προστατεύουν το φυσικό περιβάλλον από "εκτεταμένες, μακροχρόνιες και σοβαρές ζημιές" και απαγορεύουν τις μεθόδους ή τα μέσα πολέμου "που προορίζονται ή αναμένεται να προκαλέσουν" τέτοιες ζημιές. Τέτοιες ζημιές θα προέκυπταν αναπόφευκτα από τη χρήση πυρηνικών όπλων. Στο Τσέρνομπιλ της Ουκρανίας, όπου εξερράγη ένας πυρηνικός αντιδραστήρας το 1986, μεγάλο μέρος της λειτουργίας του εδάφους έχει ανακάμψει σε 30 χρόνια, αλλά άλλες επιπτώσεις στον βιολογικό κόσμο μπορεί να διαρκέσουν πολύ περισσότερο. Οι κίνδυνοι για την οικόσφαιρα από τη χρήση πολλαπλών πυρηνικών όπλων περιλαμβάνουν την πιθανότητα ενός "πυρηνικού χειμώνα" με μικρή ανάπτυξη των φυτών για αρκετά χρόνια .
Αποτυχία διακυβέρνησης
Κτίρια και δέντρα κατεστραμμένα από τον πόλεμο στην Τσετσενία © V.Melnik/Shutterstock
Ο πόλεμος αποτελεί αποτυχία της διακυβέρνησης. Οι άνθρωποι έχουν εξελιχθεί τόσο ως κοινωνικά όσο και ως ανταγωνιστικά ζώα. Λόγω των κινδύνων του επιθετικού ανταγωνισμού, αναπτύχθηκαν κοινωνικοί κανόνες για τη ρύθμιση της συμπεριφοράς των ατόμων στο πλαίσιο των κοινωνιών. Πιο πρόσφατα, τα Ηνωμένα Έθνη και άλλα παγκόσμια φόρουμ επισημοποίησαν τη διεθνή συναίνεση σχετικά με τα ιδανικά πρότυπα συμπεριφοράς μεταξύ των κοινωνιών, για παράδειγμα μέσω της Σύμβασης της Γενεύης. Οι κοινωνίες αλλάζουν τους εσωτερικούς τους κανόνες με τον καιρό, αλλά πρέπει να το κάνουν με τον δικό τους ρυθμό. Οι σύγχρονες επικοινωνίες μπορούν να επιταχύνουν την αλλαγή, αλλά η παραπληροφόρηση μπορεί να πολώσει και να προκαλέσει επιθετικότητα.
Έμμεσες επιπτώσεις και μια πιθανή παγκόσμια-με-τοπική λύση
Κύκνοι κολυμπούν ειρηνικά κοντά σε πολεμικό πλοίο © Ellen6/Shutterstock
Οι έμμεσες επιπτώσεις του πολέμου μπορεί να είναι οι πιο επιζήμιες από όλες για την οικόσφαιρα. Η ανθρωπότητα χρειάστηκε να πολεμήσει κατά του Covid-19, αλλά αντιμετωπίζει μια πιο σοβαρή απειλή από την κλιματική αλλαγή. Για να επιβιώσουμε από αυτή την απειλή απαιτείται ομοφωνία μεταξύ των εθνών, καθώς και ισχυρές εθνικές οικονομίες για τη χρηματοδότηση της μετάβασης σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Η επιθετικότητα εντός και μεταξύ των εθνών όχι μόνο βλάπτει τις εθνικές οικονομίες αλλά και αποσπά την προσοχή του κοινού από την ανάγκη αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής. Αυτή η επιθετικότητα μπορεί να ενισχυθεί μεταξύ των χωρών με περιορισμούς στη ροή πληροφοριών και εντός των χωρών με την πόλωση μέσω του διαδικτύου. Έτσι, οι ντόπιοι που διαχειρίζονται τη γη και τα είδη μπορεί να γίνουν μισαλλόδοξοι απέναντι σε άλλα συμφέροντα στη φύση, αντί να δημιουργήσουν μια κοινή κουλτούρα κατά της κλιματικής αλλαγής, όταν οι απόψεις διοχετεύονται σε διαφορετικές κατευθύνσεις από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Ωστόσο, το διαδίκτυο δημιουργεί ευκαιρίες διακυβέρνησης, οι οποίες είναι εξίσου βαθιές με τις απειλές του για την πολιτιστική ακεραιότητα. Όπως η συναινετική συμφωνία καθοδηγεί τα Ηνωμένα Έθνη, έτσι και η συναίνεση πολλών συμφερόντων αποτελεί τη βάση για την τοπική αυτοδιοίκηση. Το διαδίκτυο επιτρέπει την τοπική διακυβέρνηση (global with local), για παράδειγμα με την ανταλλαγή τοπικών γνώσεων και παρακολούθησης για καθοδήγηση από το παγκόσμιο επίπεδο (όπως σε αυτό το δίκτυο). Η αυξημένη οργάνωση σε επίπεδα με συναινετικές αποφάσεις μπορεί να δώσει στην ανθρωπότητα χρόνο για να βρει πώς η διακυβέρνηση με ένα ή πολλά μέρη μπορεί να λειτουργήσει καλύτερα σε εθνικό και ομοσπονδιακό επίπεδο.